D’wedai, agorai’r gwir-air,—­
“Clyw frenin gerwin, y gair! 
’R hyn ddaw, trwy fy llaw i’r llys,
Duw y dynged a’i dengys;
Am ennyn aer mwy na neb,
Troi a chynnal trychineb,
Gwneyd ochain yn seilfain sedd,—­
Rhoi dy wersyll ar d’orsedd! 
Am ddifrodi, llosgi, lladd,
Brad amlwg, a brwd ymladd;
A rhoi bro, mewn taro tynn,
I wylo am Lywelyn:—­
(Iachawdwr a braich ydoedd,
Ac anadl ein cenedl oedd;)
Fel y rhoist gur, mesur maith,
Y telir i ti eilwaith. 
O! trochaist lawryf mewn trwch-waed,
Dy arlwy wrth Gonwy oedd gwaed. 
Hwn geraist yn lle gwirawd,—­
Bleiddiaid sy’n ffoi rhag cnoi cnawd.

Y mae maith och mam a thad,
Gwaedd a chur gweddw a chariad,—­
A main lle mae ymenydd
Llawer dewr, a gollai’r dydd,—­
Temlau, ac aneddau’n wag,
Yn rhoi manwl air mynag,—­
I un gwrdd ddwyn gwan yn gaeth,—­
Iddo gael buddugoliaeth: 
Ond llion mawrion am hyn
O ddialedd a ddilyn.

“Awr na feddyli, daw’r nef ddialydd,
Dy waed oera ar dywod y Werydd;
Cydwybod Iwfr wna dwrf cyn y derfydd,
Hon a’th boena—­gyrr ddrain i’th obenydd;
Caiff Brython gwirion dan gerydd—­fyw’n llon,
Eu muriau’n llawnion, a marw’n llonydd.

“A gwaeth nac oll a wnaethost,
Mewn du far mynni dy fost,—­
Gwenaist pan gwelaist galon
Wiw a phur ar waew-ffon! 
Ti ddigred, ni roist ddeigryn
Yn y lle yr wylwyd llyn! 
Llanwaist gron goron a gwaed,
Ac arall yf y gorwaed! 
Clyw’n swn!—­mwd Bercley’n seinio, {26}
Dychryn i’w ganlyn ac O! 
Marwol loesion bron Brenin,
Tan grafangau bleiddiau blin. 
Hyfryd dduwiesau Hafren,
Pan glywant a wisgant wen.

Daw blwyddau llid a bloeddiad,
Du hin, ar warthaf dy had! 
Clyw! ddolefau, briwiau bron,
O’r Twr Gwyn {27} mae’r taer gwynion;
Dy hilion, mewn du alaeth,
O dan gudd, leiddiaid, yn gaeth! 
A mynych gwna cromeni
Y Twr cras watwor eu cri: 
Ni adewir o’r diwedd
Wr o dy sil ar dy sedd.

“Ha! ha! ’r dwyrain egyr ei dorau,—­
Ai cwrel sydd yn lliwio cyrrau
Creigydd, moelydd, a du gymylau? 
Nage, gwawrddydd glan, eirian oriau,
Wiwber anwyl sydd ar y bryniau;
Gwelwch Gymru ar fynydd golau,
A’n iach wyrion o’i chylch yn chwarau,
(Rhos sy’ o danynt ar sidanau,)
Hust! ust! ust!—­mae’n dyfod i’m clustiau,
Gathl enwog oddiar ei thelynau,—­
Cerddorion a Beirdd, heirdd eu hurddau,
Yn dorf bloeddiant,—­’Wi! darfu blwyddau
Yr ochain anwar a chynhennau;’—­
Par y don i’m hyspryd innau—­roi llam,
Mwy e grychneidia’m gorwych nwydau.

“Daw dyddiau mad a diddan,
A mawr lwydd i Gymru lan;
Dyddiau bwrcaswyd iddi,
Ar dy ddichell dywell di;
O Dduw Ner daw’r hoewder hwn,
I’n Duw eilchwyl diolchwn: 
Derfydd amser blyngder blin,
Curaw tymhestlog gerwin. 
Daw hinon a daioni
O dy drais, na’s tybiaist ti;
Bydd cof mewn gwledd am heddyw,