Rhi o’n huchel wehelyth,
Cymro boed i’r Cymry byth!’
Ni chaiff Sais, trwy ei drais, drin
Iau ar warr un o’r werin! 
Daw’r telynau, mwythau myg,
Ddewr eu hwyl, oddiar helyg;
Rhed awen, er id wahardd,
Cerdd rhyfedd rhwng bysedd bardd;
Gwnant glymau a rhwymau rhom,
Enynnant y tan ynnom;
Dibrin pawb oll dadebrant,—­
Heb ochel, i ryfel ’r ant;
A’n mynwes yn lloches llid,
Ein harwyddair fydd ‘Rhyddid!’

“Ag arfau ni wna’n gorfod
Tra’n creigiau a’n bylchau’n bod;
Cariwn mewn cof trwy’r cweryl,
Y’mhob bwlch, am Thermopyl;
Gwnawn weunydd a llwynydd llon,
Mawr hwythau, fel Marathon;
Yn benaf llefwn beunydd,—­
‘Marw neu roi Cymru’n rhydd?’

“Os colli’n gwlad, anfad wyd,
O’r diwedd dan ruddfan raid,—­
Yn lle trefn, cei pob lle troed,
Wedi ei gochi a’n gwaed;
Trenga’n meibion dewrion dig,
A llawryf am y llurig.

“Yn enw Crist eneiniog—­ymroddaf
   Am ryddid ardderchog;
A’r un Crist fu ar bren crog,
Ni ymedy a Madog.”

E daw ar hyn,—­d’ai ar ol
Ryw ddistawrwydd ystyriol. 
Ac Iorwerth, ar y geiriau,
Fel llew dig ffyrnig mewn ffau;
Malais y Sais, echrys wg,
A welid yn ei olwg.

Tyb Euraid Ap Ifor.

O ryw fuddiol arfeddyd,—­rhoi’n rhagor
Euraid Ap Ifor ei dyb hefyd,—­

“Hyf agwrdd bendefigion,
Rhy brysur yw’r antur hon;
Ar furiau tref, ai rhaid trin
Anhoff astalch a ffestin? 
Mae llid yn fy mron hynaws,
At Saeson, a’u troion traws;
Ond serch, a glywserch i’m gwlad,
O’m calon a rwyddlon red;
Na ato fyth, etwa fod
Neint hon yn gochion i gyd,—­
Arafwn,—­o’r tro rhyfedd
Hwyrach cawn, y mwynhawn, hedd;
E ddaw ergyd ddiwyrgam,
Lawn cur, i ddial ein cam;
Ac hefyd dylid cofio,—­
Er prudded, trymed y tro,—­
Er angeu’r gair fu rhyngom,
’R amodau, rhwymau fu rho’m: 
Pan roddo Gymro y gair,
Hwnnw erys yn wir-air;
Ei air fydd, beunydd heb ball,
Yn wir, fel llw un arall: 
Ein hynys hon i estron aeth,
A chyfan o’n gwiw uchafiaeth;
Ond ni throes awch loes, na chledd,
Erioed mo ein hanrhydedd;
A’n hurddas a wnawn arddel,
Y dydd hwn, a doed a ddel: 
Ein hiawn bwys yn hyn, O bid,
Ar Dduw a’i wir addewid. 
Duw a’n cyfyd ni, cofiwn,
Y diwedd, o’r hadledd hwn;
Heddyw, oedwn ddywedyd
Ein barn, yn gadarn i gyd;
Profwn beth dd’wed ein prif-fardd,—­
Gwir iawn bwyll yw geiriau’n bardd;—­
Pa lwyddiant, yn nhyb Bleddyn,
A ddigwydd o herwydd hyn?”

Amneidient mewn munudyn
Ar yr ethol ddoniol ddyn,—­
Yna, a phwys ar ben ei ffon,
Y gwelid y gwr gwiwlon: 

Ei farf fel glan arian oedd,—­mewn urddas,
Cyrhaeddai hon wasg ei wyrddion wisgoedd;
Yn null beirdd, enillai barch,—­ar bob peth
E ddygai rywbeth hawddgar a hybarch.

Proffwydoliaeth Bleddyn.