Pan oedd byd yn agor ei byrth i dy dderbyn,
   Gan addaw pob mwyniant os unit ag ef,—­
Cofleidiaist y Groes, a chyfrifaist yn elyn
   Bob meddwl a geisiai fynd rhyngot a’r nef: 
Yn Hodnet {105} yn hir saif dy enw ar galonnau
Y diriaid ddychwelwyd yn saint trwy’th bregethau—­
Amddifad gadd borth yn dy briod a thithau—­
   Y weddw a noddaist—­y wan wneist yn gref.

Gadewaist a’th garant—­yn ysbryd Cenadwr
   Y nofiaist tros donnau trochionog y mor,
I ddatgan fod Iesu yn berffaith Waredwr
   I Vahmond Delhi, ac i Frahmin Mysore;
Daeth bywyd ac adnerth i Eglwys y Dwyrain—­
Offrymwyd ar allor Duw Israel a Phrydain—­
Yn nagrau a galar Hindoo gallwn ddarllain
   Na sengaist ti India heb gwmni dy IOR.

O Gor Trichinopoly, cadw di’n ddiogel
   Weddillion y Sant i fwynhau melus hun,
Pan ferwo y weilgi ar lan Coromandel,
   Gofynnir adfeilion ei babell bob un;—­
Ond tawed ein pruddgerdd am bennill melusach,
A ganodd ein Heber ar dannau siriolach,
Yn arwyl y Bardd a pha odlau cymhwysach
   Dilynir ei elor na’i odlau ei hun?

“Diangaist i’r bedd—­ni alarwn am danad,
   Er mai trigfa galar a niwl ydyw’r bedd;
Agorwyd ei ddorau o’r blaen gan dy Geidwad,
   A’i gariad gwna’r ddunos yn ddiwrnod o hedd. 
Diangaist i’r bedd—­ac ni welwn di mwyach
Yn dringo rhiw bywyd trwy ludded a phoen: 
Ond breichiau rhad ras a’th gofleidiant ti bellach,
   Daeth gobaith i’r euog pan drengodd yr Oen.

“Diangaist i’r bedd—­ac wrth adael marwoldeb
   Rhwng hyder ac ofn, os unwaith petrusaist,
Dy lygaid agorwyd yn nydd tragwyddoldeb,
   Ac angel a ganodd yr Anthem a glywaist. 
Diangaist i’r bedd—­byddai’n bechod galaru,
At Dduw y diangaist—­y Duw a dy roes: 
Efe a’th gymerodd—­Efe wna’th adferu
   Digolyn yw angau trwy angau y groes.”

* * * * *

Cyfieithiad yw’r ddau bennill olaf o emyn Heber ei hun,—­

“Thou art gone to the grave, but we will not deplore thee, Though sadness and sorrow encompass the tomb.”

SEREN BETHLEHEM.

(Cyfieithiad o Saesoneg H. K. White.)

Pan bo ser anhraethol nifer
   Yn britho tywyll lenni’r nen,
At un yn unig drwy’r eangder
   Y tal i’r euog godi ei ben;
Clywch!  Hosanna’n felus ddwndwr
   Red i Dduw o em i em,
Ond un sy’n datgan y Gwaredwr,
   Honno yw Seren Bethlehem.

Unwaith hwyliais ar y cefnfor
   A’r ’storm yn gerth, a’r nos yn ddu,
Minnau heb na llyw, nac angor,
   Na gwawr, na gobaith o un tu,
Nerth a dyfais wedi gorffen,
   Dim ond soddi yn fy nhrem,
Ar fy ing y cododd seren,
   Seren nefol Bethlehem.

Bu’n llusern a thywysydd imi,
   Lladdodd ofn y dyfrllyd fedd,
Ac o erchyll safn y weilgi
   Dug fi i borthladd dwyfol hedd;—­
Mae’n awr yn deg, a minnau’n canu,
   F’achub o’r ystorom lem,
A chanaf pan bo’r byd yn ffaglu
   Seren!  Seren!  Bethlehem!