[Castell Conwy.  “Heb elynion o Gonwy O fewn maes i’w hofni mwy.”:  alun25.jpg]

   “A thew ffrwyth ar
   Gwnna’n gynnar;
Daw mawnog, gallt, a mynydd,
A bronydd, yn dir braenar. 
“Y ddwy wlad cyd addolant,
Cyd foli’r Ion union wnant;
Rhont glodydd i’w Dofydd da,
Law-law mewn Haleluia: 

“Yna y tyf yn y tir
Bob helaeth wybodaeth bur,
O ddirgelion meithion mor,
Daear, a’i sail, hyd i’r ser.

“Helicon pob ffynnon ffel,
Parnassus pob bryn isel: 
Eu rhyfedd faner hefyd
Achuba, orchfyga fyd;
O Gressi’r maes hagr asw,
I antur lan Waterlw: 
Ac y diwrnod cadarnwych
Bydd y deyrnas addas wych
Heb ei bath, heibio i bob
Un arall o fewn Ewrob;
Rheola mewn rhialyd
O begwn i begwn byd.”

Gyda bloedd, gweda Bleddyn,
“Y nefol Ior wna fel hyn,
Foreu tawel o frad tywyll,
A llewyrcha o’r ddichell erchyll: 
Molwn Dduw y Nef, gan sefyll,
Yna pawb a awn i’n pebyll.”

CERDD CALAN GWYLIEDYDD Y WYDDGRUG.

Ymysgydwch o’ch cysgadrwydd—­
   Yn filoedd dowch i foli Duw;
Torrodd gwawr ar flwyddyn newydd,
   Gobeithiaf mai un ddedwydd yw: 
Mae pob Calan fel yn gwaeddi,
   A’r tymhorau bob yr un,—­
Yn eu dull yn dwys bregethu—­
   “Derfydd dyddiau byrion dyn.”

Heddyw’m gorchwyl innau dderfydd,
   Alwai’n chwaneg mo’no chwi;
Drwy fy nghylch yn bur wyliedydd
   A lladmerydd y bum i;
Mi fynegwn ddull y tywydd,
   P’un ai teg ai garw’r gwaith,
Fel y gwypech ar obenydd
   Ai addas oedd y dydd i daith.

Do, mi wyliais gylch eich drysau
   Ar ryw oerion oriau hir,
Rhag i ddynion drwg eu nwydau
   Dorri eich aneddau’n wir;
Tywydd garw, mwy nag oerni,
   Ni wnai nhroi oddiar fy nhaith,
A chan ofal i’ch gwas’naethu
   Methais gysgu lawer gwaith.

Daeth fy ystod at ei therfyn,
   Darfu’m tro oddeutu’ch tre’,
Un galenig wyf yn ofyn
   Am fy llafur yn y lle;
Chwi sy’n meddu da a moddion—­
   Digon sy’n eich llety llawn,—­
Gwnai ychydig o’ch gweddillion
   DIC a’i deulu’n llawen iawn.

LLWYDD GROEG.

Awdl ar fuddugoliaethau diweddar y Groegiaid ar y Tyrciaid.

Llwydd, llwydd, fwyn arwydd, i fanerau—­Groeg,
   Hir rwyged ei llongau
Bob rhes o lu gormes gau,
Drwy’r moroedd draw a’r muriau.

“A llwydd gyfarwydd a fo
I’w Rhyddid, yn eu rhwyddo: 
Na lanwed yn oleuni,
Cafn y Lloer {33} uwch cefn y lli’;
Ond isel, isel eisoes
Drwy gred ymgrymed i’r Groes.

A thra tonn, Marathon, a muriau,
A rhin milwyr yr hen ymylau,
A gaent ffyniant gynt a hoff enwau,
O’u iawn barodrwydd, yn eu brwydrau,
Gwasgarer, gyrrer dan gaerau,—­yn haid,
Weis Soldaniaid, isel eu doniau.”

[Marathon.  “A thra tonn, Marathon, a muriau, A rhin milwyr yr hen ymylau.”:  alun33.jpg]